Tại văn bản số 3891/STNMT-VPĐK ngày 20/6/2022 về việc trả lời đơn của ông Trần Văn Hoàng tại Thị xã Phú Mỹ tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (BRVT) cùng các hộ dân ở Thị xã Phú Mỹ về việc xin phép được tách thửa đất ở tại xã Tân Hoà, Thị xã Phú Mỹ.
Theo nội dung đơn ông Hoàng cùng tập thể các hộ dân đang sinh sống kiến nghị cho phép được thực hiện thủ tục tách thửa đất ở đối với những khu vực chưa có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 được duyệt để phục vụ cho nhu cầu của người dân (cha mẹ lớn tuổi chia đất cho con, trả nợ ngân hàng, chữa bệnh …..) tại xã Tân Hoà, Thị xã Phú Mỹ.
Theo nội dung trả lời của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh BRVT tại Nghị định 148/2022/NĐ-CP ngày 18/12/2020 sửa đổi, bổ sung một số Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai. Theo đó, tại khoản 23 Điều 1 bổ sung Điều 75a Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa: “UBND cấp tỉnh căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng và điều kiện cụ thể tại địa phương để quy định cụ thể điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất”.
Trên cơ sở này, UBND tỉnh BRVT đã ban hành Quyết định số 15/2021/QĐ-UBND (Quyết định 15) ngày 20/9/2021 có hiệu lực từ ngày 01/10/2021 quy định về điều kiện tách thửa hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất trên địa bàn tỉnh BRVT.
Chiếu theo Khoản 1,2 Điều 3 của quyết định này, trường hợp người dân có nhu cầu tách thửa khu vực đất ở (thuộc quy hoạch đất ở) để chuyển nhượng, tặng cho…. Phục vụ cho mục đích của người sử dụng đất phải đảm bảo điều kiện: Thửa đất xin tách thửa phải theo quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết 1/500, quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 được duyệt. Do đó, trường hợp của ông Hoàng cũng như nhiều hộ dân khác đang sinh sống trên địa bàn không đủ điều kiện để tách thửa.
Trước những khó khăn phát sinh trong thực tế, ngày 04/01/2022, Sở Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản số 19/STNMT-VPĐK báo cáo, kiến nghị UBND tỉnh khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện Quyết định 15 nhằm tháo gỡ cho các huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh chưa bao phủ hết quy hoạch chi tiết 1/500, quy hoạch phân khu 1/2000 làm ảnh hưởng đến quyền lợi và nhu cầu chính đáng của người dân về tách thửa.
Liên quan vấn đề này, ngày 01/01/2022 UBND tỉnh BRVT có văn bản số 279/UBND-VP thống nhất ý kiến của Sở Tài nguyên và Môi trường đồng thời chỉ đạo các sở ngành tiếp tục đẩy nhanh việc lập, phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 và quy hoạch phân khu 1/2000 theo địa bàn, thẩm quyền để đảm bảo nhu cầu tách thửa cho người dân.
Sau khi quy hoạch chi tiết 1/500 và quy hoạch phân khu 1/2000 được phê duyệt sẽ giải quyết nhu cầu về tách thửa của các hộ dân.
Dưới góc nhìn pháp luật, ngay trong việc xây dựng Quyết định 15 đã phát sinh nhiều “bất cập”. Cụ thể, phải phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 và quy hoạch phân khu 1/2000 trước khi ban hành Quyết định 15 khi đưa điều kiện có quy hoạch chi tiết/phân khu mới thoả điều kiện tách thửa đất ở cho người dân.
Câu chuyện khi chưa được phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 và quy hoạch phân khu 1/2000, việc tách thửa đất ở cho người dân vẫn phải chờ, trong khi đây là nhu cầu chính đáng của người dân, những thiệt hại hữu hình cũng như vô hình sẽ không thể nào đong đếm được?
Được biết, mới đây sau các buổi tiếp xúc, lắng nghe ý kiến của cử tri trên địa bàn tỉnh, ông Nguyễn Công Vinh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh BRVT đã ký văn bản gửi Sở Tài nguyên Môi trường, Sở Tư pháp, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố thống nhất chủ trương điều chỉnh, sửa đổi quy định tách thửa tại quyết định số 15/2021/QĐ-UBND.
Theo đó, Sở Tài nguyên Môi trường được giao phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát trình tự thủ tục, đánh giá tồn tại, các yếu tố tác động, thống nhất phương án xử lý để tham mưu UBND tỉnh BRVT trước ngày 5/7.
Tuy nhiên, câu chuyện chỉ xoay quanh việc siết chặt quản lý đất nông nghiệp, trong khi nhu cầu chính đáng của người dân về tách thửa đất ở lại đang bị bỏ ngỏ.
Mặt khác, tại Nghị định số 148/2022/NĐ-CP ngày 18/12/2020 sửa đổi, bổ sung một số Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai cũng nêu rõ trong trường hợp không có quy hoạch phân khu 1/2000 thì áp dụng theo quy hoạch sử dụng đất và kế hoạch sử dụng đất hàng năm. Tuy nhiên, khác với nhiều tỉnh, thành phố khác khi đều áp dụng Nghị định số 148/2022/NĐ-CP để đưa ra những quyết định phù hợp với hoàn cảnh thực tế trên địa bàn, tỉnh BRVT lại đưa ra những điều kiện, quy định mà trong thực tế triển khai Quyết định 15 đã phát sinh rất nhiều “bất cập” đang sửa đổi, bổ sung.
Thiết nghĩ, quyết định nào đi chăng nữa thì nhu cầu chính đáng của người dân, phù hợp với quy định của pháp luật cũng cần được đảm bảo. Những phát sinh “bất cập” trong thực tế triển khai cần được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.
