Nhu cầu chính đáng của người dân bị ảnh hưởng
Trong đơn kiến nghị về việc xin phép tách thửa đất ở gửi Tỉnh uỷ, Hội đồng nhân dân, UBND, Sở Tài nguyên – Môi trường tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (BRVT) của tập thể người dân đang sinh sống tại tỉnh BRVT.
Theo đơn trình bày, trong thời gian qua vi ảnh hưởng bởi những nguyên nhân khách quan dẫn đến việc dừng tách thửa đất ở trên địa bàn toàn tỉnh BRVT. Điều này, gây ra khó khăn, xáo trộn trong cuộc sống của rất nhiều gia đình.
Cụ thể, khi cha mẹ lớn tuổi muốn chia đất cho con để tránh tình trạng tranh chấp về sau hoặc nhiều gia đình muốn tách ra để chuyển nhượng nhằm mục đích trả nợ. Tuy nhiên, do không tách được thửa số tiền nợ ngày càng tăng cao, trong đó lại không thể tách thửa đất để chuyển nhượng lấy tiền trang trải và phát triển kinh tế.
Cùng vấn đề này, trong đơn kiến nghị nêu vấn đề những khu đất nhiều người mua cho một người đại diện đứng tên hiện không thể tách thửa được để hoàn phần vốn góp trước đó, gây tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu chẳng may phát sinh tranh chấp.
Cần sửa đổi, bổ sung nếu quyết định không phù hợp, làm ảnh hưởng đến quyền lợi và nhu cầu chính đáng của tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện đầy đủ các quyền về sử dụng đất
Cũng theo phản ánh của tập thể người dân, tại điểm d, khoản 2, điều 3 của quyết định số 15/2021/QĐ-UBND của UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu ký ngày 20/9/2021 có quy định về điều kiện thực hiện tách thửa đối với hộ gia đình, cá nhân như sau: “Đối với thửa đất ngoài đô thị, thực hiện tách thửa đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt, trường hợp chưa có quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt thì áp dụng quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 và quy chế quản lý kiến trúc (nếu có) được duyệt.
Một “bất cập” phát sinh khi người dân không được tách thửa đất do không thoả điều kiện “phù hợp quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000. Trên thực tế, trên diện rộng ở một số huyện xã thuộc tỉnh BRVT không có quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000. Mặt khác, có sự chồng chéo, không đồng bộ giữa quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng. Trong đơn kiến nghị tập thể, người dân cho rằng cần phải hoàn tất và công bố rộng rãi quy hoạch quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 trước khi ban hành quy định.
Mặt khác, quyết định 15 cũng quy định Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố hướng dẫn việc hình thành đường giao thông trước khi thực hiện thủ tục tách thửa.
Sở Xây dựng có trách nhiệm hướng dẫn thực hiện các vấn đề có liên quan hỗ trợ người dân, doanh nghiệp biết rõ quy trình, cơ quan giải quyết việc hình thành đường giao thông, đảm bảo minh bạch, công khai.
Cần bỏ một số quy định chưa phù hợp
Trong khi nhu cầu tách thửa, hợp thửa của người dân tỉnh BRVT đang ngày càng tăng cao thì việc vướng các thủ tục hành chính tại Quyết định 15 của BRVT khiến người dân chưa hài lòng.
Theo đó, Quyết định 15 của UBND tỉnh bên cạnh mặt tích cực kịp thời bãi bỏ, bổ sung những điểm bất cập trong quyết định 18 của UBND tỉnh BRVT trước đó. Cụ thể, bãi bỏ một số quy định chưa phù hợp, gây phát sinh thủ tục hành chính như việc tách thửa đối với quy mô diện tích lớn. Tách thửa đất nông nghiệp với quy mô diện tích lớn (lớn hơn 2000m2 tại TP. phố Vũng Tàu và lớn hơn 5000m2 tại các địa bàn khác).
Mặt khác, bãi bỏ nội dung “Riêng đối với đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối phải đắp bờ trước khi tách thửa” cho phù hợp với tình hình thực tiễn, tránh gây phát sinh và khó khăn cho người dân. Đồng thời sửa đổi, bãi bỏ các quy định về trách nhiệm thực hiện của các đơn vị có liên quan đến các nội dung đã được bãi bỏ.
Tuy nhiên, khi quyết định 15 ban hành, trong quá trình triển khai phát sinh bất cập như đơn kiến nghị của tập thể người dân gửi tỉnh BRVT. Cụ thể, người dân muốn tách thửa đòi hỏi phải phù hợp quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000. Trên thực tế, trên diện rộng ở một số huyện xã thuộc tỉnh BRVT không có quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000. Mặt khác, có sự chồng chéo, không đồng bộ giữa quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng.’
“Từ ngày quyết định 15 được áp dụng, đối với trường hợp hộ gia đình cá nhân phải xét yếu tố quy hoạch phân khu, đối với thửa đất ngoài đô thị, thực hiện tách thửa đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt, trường hợp chưa có quy hoạch chi tiết 1/500 được duyệt thì áp dụng quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 và quy chế quản lý kiến trúc (nếu có) được duyệt”, đại diện người dân trong đơn kiến nghị chia sẻ.
“Quyết định 15 quá bất cập nên người dân không thể tách thửa đất khi không hội đủ điều kiện. Việc tách, hợp thửa đất chậm một ngày không những gây xáo trộn trong cuộc sống, nhu cầu trang trải, giải quyết nợ không được xử lý, quyền lợi của những người dân như chúng tôi của không được đảm bảo”, anh Đại ngụ tại xã Châu Pha, Thị xã Phú Mỹ tỉnh BRVT chia sẻ.
Dưới góc nhìn pháp lý, theo luật sư Nguyễn Văn Kiệm, thuộc Đoàn Luật sư Phạm Sơn cho rằng, việc tách thửa đất đai là nhu cầu chính đáng của tổ chức, cá nhân trên cơ sở phù hợp với quy định của pháp luật, với quy hoạch địa phương. Tuy nhiên, những quy định được ban hành mà phát sinh những bất cập, điểm chưa phù hợp, cụ thể để khắc phục UBND tỉnh BRVT có thể ban hành quyết định khác thay thế sửa đổi bổ sung cho quyết định số 15 nói trên.
Cũng theo luật sư Kiệm, mọi tổ chức cá nhân được làm những việc pháp luật không cấm và không phải thực hiện các quy định, trình tự thủ tục nào mà pháp luật không bắt buộc phải làm. Đối với các tổ chức cá nhân nào đang phải thực hiện các thủ tục quy định trong Quyết định số 15 mà luật đất đai và Nghị định số 43/NĐ-CP của Chính phủ không quy định, thì cần được ra soát và bãi bỏ, nhằm tạo điều kiện cho tổ chức cá nhân thực hiện đầy đủ các quyền về sử dụng đất của mình một cách tốt nhất, tránh phát sinh thêm thời gian và chi phí không đáng có.
